หัวใจและโรคที่เกี่ยวข้องกับหัวใจ
หัวใจเป็นอวัยวะที่มีพลังอย่างมากและมหัศจรรย์ที่สุดของร่างกายมนุษย์เพราะว่าหัวใจมีหน้าที่ในการสูบฉีดโลหิตออกไปเลี้ยงส่วนต่างๆของร่างกายประมาณ 5 ลิตรต่อนาที หัวใจเป็นอวัยวะที่มีขนาดไม่ใหญ่มาก ตั้งอยู่ในทรวงอกด้านซ้าย มีโครงสร้างกระดูกซี่โครงครอบคลุมไว้เพื่อป้องกันอันตรายที่อาจเกิดขึ้นกับหัวใจ หัวใจของ
มนุษย์ ประกอบด้วย ห้องทั้งหมด 4 ห้องคือ
1.เอเทรียม 2 ห้อง ได้แก่ เอเทรียมขวาและซ้ายซึ่งเป็นหัวใจห้องบนนั่นเอง
2.เวนทริเคิล 2 ห้อง ได้แก่ เวนทริเคลขวาและซ้าย ซึ่งเป็นหัวใจห้องล่าง
มีผนังที่กั้นแยกระหว่างเวนทริเคิลเรียกว่า Septum
การทำงานของหัวใจนั้นมีความเกี่ยวข้องกับคลื่นไฟฟ้าหัวใจและกล้ามเนื้อหัวใจผ่านระบบเหนี่ยวนำไฟฟ้าโดยเซลล์กล้ามเนื้อหัวใจที่มีคุณสมบัติพิเศษสามารถทำให้หัวใจทำงานได้เองทั้งการหดตัวและคลายตัวอย่างเป็นจังหวะเพื่อให้เลือดบีบตัวออกจากห้องหัวใจและรับเลือดกลับเข้าสู่หัวใจโดยไม่ต้องใช้สมองในการควบคุมการทำงาน ขณะที่ความรู้สึก ความคิด การตระหนักรู้ การวิเคราะห์ นั้นใช้สมองและระบบประสาทควบคุมทั้งสิ้นรวมถึงการเคลื่อนไหวหรือหยุดการเคลื่อน
หน้าที่ของหัวใจทั้ง4ห้องมีอะไรบ้างนั้นมาดูกันเลย
1.หัวใจของมนุษย์มีหน้าที่ในการรับเลือดจากส่วนต่างๆของร่างกายหลังจากนั้นส่งไปที่ฟอกที่ปอดเพื่อให้มีออกซิเจนและสารอาหารในเลือดพร้อมที่จะส่งไปเลี้ยงส่วนต่างๆของร่างกายต่อไป
2.หัวใจของมนุษย์มีหน้าที่ในการส่งเลือดไปเลี้ยงส่วนต่างๆของร่างกายหลังจากรับเลือดกลับจากปอดเพื่อส่งผ่านทางหลอดเลือดแดงใหญ่ส่งไปเลี้ยงส่วนต่างๆของร่างกาย
3.หัวใจมีระบบไฟฟ้าควบคุมเพื่อให้เต้นอย่างมีจังหวะในการรับและส่งเลือดหากการเต้นที่ผิดจังหวะก็ทำให้เกิดโรคต่างๆตามมาซึ่งจะกล่าวถึงในบทความต่อๆไป
4.หัวใจทำหน้าที่เป็นระบบไหลเวียนเลือดคล้ายระบบประปาคือมีเลือดและหลอดเลือดเป็นท่อในการส่งเลือดไปเลี้ยงส่วนต่างๆ
5.หัวใจทำหน้าที่คล้ายปั๊มน้ำที่ใช้การบีบตัวของหัวใจที่เป็นจังหวะและมีความต่อเนื่องเพื่อส่งเลือดไปเลี้ยงส่วนต่างๆ
ความผิดปกติหรือปัญหาที่เกิดขึ้นกับหัวใจมีในประเด็นใหนบ้าง?
1.ความผิดปกติด้านโครงสร้างของหัวใจเช่น ลิ้นหัวใจรั่วชนิดต่างๆ
2.ความผิดปกติด้านระบบเหนี่ยวนำไฟฟ้าที่กระตุ้นหัวใจส่งผลด้านจังหวะในการเต้นของหัวใจเช่น หัวใจเต้นผิดจังหวะ หัวใจเต้นเร็ว หรือหัวใจเต้นช้า
3.ระบบหลอดเลือดมีปัญหาเช่นหลอดเลือดอุดตัน ฉีกขาดส่งผลให้ทำงานของหัวใจมีปัญหาตามมาได้
4.โรคที่เกิดขึ้นจากปัญหาการทำงานของหัวใจและระบบหลอดเลือดได้แก่
- โรคกล้ามเนื้อหัวใจตาย(Myocardial Infraction) คือภาวะที่กล้ามเนื้อหัวใจตาย เพราะเลือดจากหลอดเลือดโคโรนารี่ไปเลี้ยงกล้ามกล้ามหัวใจไม่เพียงพอกับความต้องการซึ่งสาเหตุอาจเกิดจากการอุดตันของหลอดเลือดโคโรนารี่เป็นต้น
- โรคกล้ามเนื้อหัวใจขาดเลือดขณะออกแรงและการทดสอบด้วยการออกกำลังกาย( Angina Pectoris and Exercise Test) คือภาวะกล้ามเนื้อหัวใจขาดเลือดขณะออกแรงเท่านั้น
- โรคหัวใจเต้นเร็วและหัวใจเต้นผิดจังหวะชนิดเร็ว(Tachycardia and Tachyarrhythmia) คือภาวะที่หัวใจเต้นเร็วกว่า 100 ครั้งต่อนาทีโดยที่จังหวะการเต้นยังปกติอยู่ ส่วน Tachyarrhythmia นั้นมีความผิดปกติทั้งอัตราการเต้นที่เร็วกว่า 100 ครั้งต่อนาทีร่วมกับจังหวะการเต้นที่ผิดปกติ
- โรคเยื่อหุ้มหัวใจอักเสบระยะต่างๆทั้งเฉียบพลันและเรื้อรัง
- โรคหัวใจเต้นช้าและหัวใจเต้นผิดจังหวะชนิดช้า( Bradycardia and Brady arrhythmia) คือภาวะที่หัวใจเต้นช้ากว่า 60 ครั้งต่อนาทีโดยที่จังหวะการเต้นยังปกติ ส่วน Brady arrhythmia นั้นหัวใจเต้นช้ากว่า 60 ครั้งต่อนาทีและจังหวะการเต้นก็ผิดปกติด้วยเช่นกัน
- ภาวะเกลือและแร่ธาตุไม่สมดุล(Electrolyte imbalance) โดยเฉพาะโพแทสเซียม
- ผลของการใช้ยาโดยเฉพาะยาโรคหัวใจ เช่น ผลการให้ยาดิจิตาลิสหรือควินิดีน เป็นต้น
- ความผิดปกติของคลื่นไฟฟ้าหัวใจในโรคและภาวะบางชนิด ได้แก่
a.โรคต่อมธัยรอยด์ทำงานน้อยกว่าปกติ (Hypothyroid)
b.โรคต่อมธัยรอยด์ทำงานมากกว่าปกติ (Hyperthyroidism)
c.โรคเลือดออกหรือเลือดคั่งในสมอง (Intracerebral Hemorrhage)
d.Hypothermia คือภาวะที่อุณหภูมิของร่างกายต่ำกว่ากว่าปกติ
e.โรคถุงลมโป่งพอง (Chronic Obstructive Pulmonary Disease) สามารถอ่านได้ในบทความที่ผ่านมา
f.ภาวะโพแทสเซียมในเลือดสูงกว่าปกติ (Hyperkalemia)
g.ภาวะโพแทสเซียมในเลือดต่ำกว่าปกติ (Hypokalemia)
h.ภาวะแคลเซียมในเลือดสูง(Hypercalcemia)
i.ภาวะแคลเซียมในเลือดต่ำ(Hypocalcemia)
เนื้อหารายละเอียดเกี่ยวกับโรคและภาวะผิดปกติต่างๆนั้นสามารถอ่านได้ในบทความต่อๆไป
จะเห็นได้ว่าหัวใจของมนุษย์หรือสัตว์ทุกชนิดนั้นหากหัวใจหยุดทำงานอย่างถาวรนั่นคือการเสียชีวิตแม้แต่สมองเองก็ต้องพึ่งหัวใจเพื่อให้มีเลือดมาเลี้ยงเช่นกัน ดังนั้นหากมนุษย์ต้องการให้มีชีวิตที่ยาวนานขึ้นก็ต้องดูแลสุขภาพร่างกายให้แข็งแรงร่วมกับการมีสุขภาพจิตที่ดีด้วย ดังนั้น
“ให้รักและดูแลคนที่เรารักดั่งดวงใจของตนเอง”
สนใจบทความอื่นๆเกี่ยวกับหัวใจติดตามอ่านได้ที่ healthybestcare.com